The Lost Music of Auschwitz (2025) වාර්තා චිත්‍රපටිය තියෙන්නේ නාසිවරුන්ගේ මරණ කඳවුරක් වුණු ඕෂ්විට්ස් වල සැඟවුණු සංගීතය ගැන.

කතාව පටන් ගන්නේ බ්‍රිතාන්‍ය නිර්මාපකයෙක් සහ කොන්දොස්තරවරයෙක් වෙන ලියෝ ගෙයර් කියන තරුණයෙක් අවුරුදු ගාණක මෙහෙයුමක් පටන් ගන්න තැනින්. එයාට හම්බවෙනවා ඕෂ්විට්ස්-බිර්කෙනාව් කෞතුකාගාරයේ ලේඛනාගාරවල තිබිලා අතුරුදන් වෙච්ච සංගීත ලියවිලි කැබලි ගොඩක්. ඒ ලියවිලි කියවන්න බැරි තරමටම බොඳවෙලා, හානි වෙලා.

හිතන්න… මේ කඳවුර ඇතුළේ හිටපු සිරකරුවන් ගාණක් එකතු වෙලා පිහිටුවපු වාදක කණ්ඩායම් හයක් තිබිලා තියෙනවා. SS නිලධාරීන් වෙනුවෙන් බලෙන් සංගීතය වාදනය කරන්න මේ අයට සිද්ධ වෙලා. හැබැයි, මේ සිරකරුවන් අතරේ හිටපු සංගීතඥයෝ, තමන්ගේ ජීවිතේ අවදානමට දාලා, ඒ සංගීතය ඇතුළට තහනම් තනු රහසින් ගෙතුම් කරලා තියෙනවා. ඒක ඔවුන්ගේ නිහඬ කැරැල්ල වෙලා.

ලියෝ ගෙයර්ට ඕන වෙන්නේ මේ කෑලි වෙච්ච සංගීතය අවුරුදු 80කට පස්සේ හරියටම ඕෂ්විට්ස් එකේදී ඇහුණු විදියටම ආයෙත් වාදනය කරන්න. චිත්‍රපටියෙන් පෙන්නන්නේ එයාගේ ඒ පුදුම සංගීත ගමන සහ ඒ අතීතය තාමත් මතක තියාගෙන ඉන්න අවසාන දිවි ගලවා ගත්ත කිහිප දෙනෙක්ගේ කතා.

ඒ අමතක වෙච්ච සංගීතය යළිත් පණ ලබද්දී, අපිට දැනගන්න ලැබෙන්නේ බිහිසුණුම තැනක පවා බලාපොරොත්තුව සහ මානව ස්වරූපය රැඳී තිබුණු හැටි. මේ කතාව සංගීතයෙන් කරන මහා අනුස්මරණයක් වගේ! බලන්නම වටිනවා.